اثر شرایط نگهداری بذور بر قابلیت انبارداری بذور پرایم شده سویا

به منظور بررسی اثر شرایط مختلف نگهداری بذر بر قابلیت انبارداری بذور پرایم شده سویا آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند در سال 1389 انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل پرایم بذر با استفاده از محلول پلی اتیلن گلایکول 6000 (در سه سطح پرایم نشده (شاهد)، 2/1- و 5/1- مگاپاسکال به مدت 12 ساعت)، نوع بسته بندی بذور (شامل چهار سطح پلاستیک، کاغذ، پارچه و فویل آلومینیوم)، محیط نگهداری بذور (شامل دو سطح نگهداری در دمای چهار درجه سانتیگراد در یخچال و دمای اتاق 5±25 درجه سانتیگراد) و مدت انبارداری (شامل 6 سطح 45، 90، 135، 180، 225 و 270 روز) بودند. پس از اعمال تیمارهای پرایمینگ، بذور خشک شدند و در بسته بندی های پلاستیکی، کاغذی، فویل آلومینیوم و پارچه ای بسته بندی شده و در 2 دمای 4 و 25 درجه سانتیگراد به مدت 9 ماه انبار شدند. در طی مدت انبارداری شاخص های سرعت و درصد جوانه زنی و شاخص ویگور و صفات طول ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک گیاهچه در فواصل 45 روزه ارزیابی و نشت الکترولیت های بذور هم اندازه گیری شد. نتایج نشان داد اثرات اصلی پرایم، نوع بسته بندی، دمای انبارداری و مدت انبارداری بر تمامی صفات مورد مطالعه به جز وزن خشک گیاهچه معنی دار بود. با افزایش مدت انبارداری تمامی شاخص ها و صفات محاسبه شده کاهش و نشت الکترولیت ها افزایش یافت. بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی و شاخص ویگور و کمترین نشت الکتریکی در بذور پرایم شده با پلی اتیلن گلایکول 5/1- مگاپاسکال و انبار شده در دمای 4 درجه سانتیگراد به دست آمد. بذور پرایم شده که در بسته بندی کاغذ و دمای 4 درجه سانتیگراد نگهداری شدند، پس از 9 ماه انبارداری درصد جوانه زنی بالاتری نسبت به سایر بذور داشتند، اما در دمای 25 درجه سانتیگراد بسته بندی فویل آلومینیوم کارایی بهتری داشت.